پمپ های سیرکولاتور از مکانیزم پمپهای گریز از مرکز (سانتریفوژ) برای به چرخش در آوردن آب در یک مدار بسته استفاده میک نند. موتور الکتریکی از طریق کوپلینگ یا به صورت مستقیم شفت پمپ را به چرخش در آورده و نیروی گریز از مرکز پروانه باعث سرعت گرفتن آب میگردد. پوسته حلزونی شکل پمپ، سرعت آب خروجی از پروانه را کاهش و فشار آن را افزایش میدهد. دو مشخصه اصلی پمپ ها مقدار فشار (ارتفاع یا هد)ً هر چه مقدار سرعت چرخش موتور یا تولیدی آنها و نیز حجم آب عبوری از آنها (آبدهی یا دبی) است. عموما قطر پروانه پمپ های سیرکولاتور بیشتر باشد مقدار هد و دبی تولیدی آنها افزایش می یابد. در مدارهای بسته فشار تولیدی پمپ سیرکولاتور فقط صرف غلبه بر تلفات اصطکاکی لوله میشود و بدین لحاظ عوامل زیر با افزایش تلفات باعث میشوند نیاز به پمپ سیرکولاتوری بزرگتر و دارای هد بیشتر به وجود آید:
- افزایش زبری لوله
- طولانی بودن مدار چرخش
- قطر کم لوله ها
برخی از پمپه ای سیرکولاتور مورد استفاده در سیستم تأسیسات ساختمان عبارت است از:
- پمپ چرخش آب گرم در مدار گرمایش ساختمان(شوفاژ، گرمایش کف و…)
- پمپ برگشت آب گرم مصرفی ساختمان
- پمپ فنکویل در سیستم سرمایش یا گرمایش
- پمپ مدار برج خنک کننده
- پمپ سیرکولاتور مبدل ها
دسته بندی پمپهای سیرکولاتور:
الف) از نظر نحوه نصب روی خط لوله(Pipeline)
پمپ های خطی: در این نوع پمپ ها دهانه ورودی و خروجی روبه روی هم و در راستای خط لوله قرار داشته و بدین لحاظ فضای کمی را به هنگام نصب اشغال میکنند. پمپ های با سایز کوچک میتوانند توسط لوله ها
مهار شده باشند ولی برای پمپ های بزرگ که وزن سنگینی دارند تکیه گاهی روی زمین تعبیه میشود.
پمپ های زمینی:در این مدل از پمپها مکش پمپ از انتها انجام شده و دهانه ورودی رو به باال قرار دارد. ظرفیت دبی و هد تولیدی پمپ های زمینی بالاتر از پمپ های خطی می باشد و بدین لحاظ در مدار معمولا سیرکولاسیون ساختمان های بزرگ نظیر مدار برج خنک کن کاربرد دارند.
ب) از نظر ساختار داخلی
پمپ های سیرکولاتور دارای آب بند (گلنددار): در این نوع پمپ ها وجود یک آببند مکانیکی مانع نشت آب از داخل پمپ به بیرون یا ورود آن به داخل موتور میشود. خنک کاری موتور این پمپ ها عموما به کمک جریان هوای فن تعبیه شده در پشت موتور انجام میشود. اغلب پمپ های سیرکولاتور زمینی و مدل های خطی بزرگ از این نوع می باشند.
پمپ های سیرکولاتور بدون آب بند(گلندلس): موتور این مدل از سیرکولاتورها که عمدتا طوری طراحی شده که آب درون پمپ داخل روتور آنها چرخیده .